Беларуская дэлегацыя на чале з міністрам Анатоліем Маркевічам паўдзельнічала ў ІХ Міжнародным культурным форуме, які праходзіў з 15 па 18 лістапада ў Санкт-Пецярбургу. 

Форум аб’яднаных культур сабраў каля 250 замежных дэлегатаў з больш чым паўсотні краін. Аб рабоце форуму распавяла начальнік аддзела міжнароднага супрацоўніцтва і ўзаемадзеяння са сродкамі масавай інфармацыі Вікторыя Ратабыльская. 

— Якія прапановы беларуская дэлегацыя агучыла на форуме? 

— Падчас сустрэчы міністра культуры Расійскай Федэрацыі Вольгі Любімавай з кіраўнікамі замежных дэлегацый, якая адбылася 17 лістапада, Анатолій Маркевіч выступіў з дакладам на тэму “Культурны суверэнітэт як аснова дзяржаўнай ідэнтычнасці”. У дакладзе была агучана прапанова Урада Рэспублікі Беларусь правесці ў ліпені 2024 года ў рамках Міжнароднага фестывалю мастацтваў “Славянскі базар у Віцебску” Дзень нацыянальных культур дзяржаў — членаў Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва. 

Падчас пленарнага пасяджэння форуму з удзелам Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Уладзіміра Пуціна Анатолій Маркевіч звярнуўся да кіраўніка расійскай дзяржавы з запрашэннем наведаць у 2024 годзе Міжнародны фестываль мастацтваў “Славянскі базар у Віцебску” ў сувязі са знакавай для Рэспублікі Беларусь датай — 80-годдзем вызвалення ад нацысцкіх захопнікаў. 

— Якія перамовы былі праведзены з удзелам міністра культуры Рэспублікі Беларусь? 

— Працоўныя перамовы наконт абменных дзён культуры праведзены з міністрам культуры Азербайджана Адзілем Керымлі. Таксама адбыліся перамовы з генеральным сакратаром Нацыянальнага музея Султаната Аман— Джамалем Хасанам аль-Мусаві. 

Падчас сустрэчы беларускай дэлегацыі з кіраўніцтвам адкрытай кінастудыі “Лендак” (Ленінградская студыя дакументальных фільмаў), што прайшла 18 лістапада, абмяркоўваліся магчымыя напрамкі супрацоўніцтва, 19 лістапада дэлегацыя “Лендака” прыбыла ў Мінск і правяла сустрэчу з кіраўніцтвам “Беларусьфільма”.

Удзельнікі форуму В. У. Рудзікава, Т. М. Кавалёва, А. М. Маркевіч, В. Л. Ратабыльская

Адзначана вялікая зацікаўленасць кіраўнікоў міністэрстваў культуры розных рэгіёнаў Расійскай Федэрацыі ў правядзенні мерапрыемстваў у сферы культуры. Дасягнута дамоўленасць аб арганізацыі сумеснага моладзевага праекта, прысвечанага 80-годдзю Вялікай Перамогі, з Рэспублікай Татарстан і Чувашскай Рэспублікай. 

— Якія дамоўленасці былі дасягнуты падчас форуму? 

— Падпісаны мемарандум аб супрацоўніцтве Белдзяржфілармоніі з Дзяржаўнай акадэмічнай капэлай Санкт-Пецярбурга і ўстановай культуры “Пецярбург-канцэрт”, дасягнуты дамоўленасці з Дзяржаўным Рускім музеем аб рэалізацыі ў другім паўгоддзі 2024 года сумеснага выставачнага праекта на гэтай расійскай пляцоўцы. Ёсць і вусная дамоўленасць з дырэктарам Дзяржаўнага Рускага музея наконт стажыроўкі мастакоў-рэстаўратараў музея-запаведніка “Нясвіж”. Акрамя таго, заключана пагадненне аб супрацоўніцтве Нацыянальнай бібліятэкі Рэспублікі Беларусь з Расійскай нацыянальнай бібліятэкай у галіне рэстаўрацыйных работ. Складзена дарожная карта для Бібліятэчнай асамблеі Еўразіі па сумесных мерапрыемствах, прысвечаных 80-годдзю Перамогі. 

Вялікі тэатр оперы і балета Беларусі правёў перамовы з кіраўніцтвам Новасібірскага дзяржаўнага акадэмічнага тэатра оперы і балета. Абмеркаваны арганізацыйна-тэхнічныя пытанні прыезду расійскага калектыву ў Мінск з 15 па 21 ліпеня 2024 года, а таксама дасягнуты дамоўленасці аб сустрэчных гастролях беларускіх артыстаў у Новасібірску. З кіраўніцтвам Міхайлаўскага тэатра прайшлі перамовы аб супрацоўніцтве для арганізацыі абменных гастролей у 2024 годзе. З рэктарам Расійскага інстытута тэатральнага мастацтва абмяркоўвалася магчымасць удзелу Вялікага тэатра Беларусі ў сумесным праекце інстытута і Маладзёжнай опернай праграмы Вялікага тэатра Расіі. Беларускі дзяржаўны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны правёў перамовы з Музеем Перамогі ў Маскве наконт арганізацыі выставы “80 гадоў вызвалення Беларусі”. Таксама адбыліся перагаворы з кіраўнікамі музеяў Мардовіі, Калінінграда, Сахаліна. 

— Якія вашы асабістыя ўражанні ад форуму? 

— На думку яго ўдзельнікаў, менавіта аб’яднанне культур, а не “культура адмены”, якая прасоўваецца Захадам, мусіць ляжаць у аснове гуманітарнага прагрэсу ў свеце. Неабходна эфектыўна выкарыстоўваць культурную прастору для павышэння ўзроўню сяброўскіх дачыненняў паміж краінамі і народамі. Глабалізацыя вядзе да культурнай уніфікацыі, у культуры ўзнікаюць працэсы, якія арыентуюць на праявы і ідэалы, не звязаныя з нацыянальнымі культурамі, накіраваныя на зніжэнне інтэлектуальнага развіцця асобы. 

На дзелавых пляцоўках форуму абмяркоўваліся тэмы “Пазнанне гісторыі праз культуру”, “Штучны інтэлект — пагроза або дабро для культуры”, “Традыцыйная культура як фундамент пабудовы цывілізацыйнага грамадства”. Панэльную дыскусію “Медыйная культура” мадэрыраваў першы намеснік генеральнага дырэктара ТАСС Міхаіл Гусман, а дырэктар Дзяржаўнага Эрмітажа Міхаіл Піятроўскі правёў круглы стол “Музеі”. 

На жаль, абмежаваны час не дазволіў наведаць і большай часткі культурнай праграмы, якая ўключала гала-канцэрт на Новай сцэне Марыінскага тэатра, урачыстую цырымонію закрыцця форуму ў Міхайлаўскім тэатры, канцэрты дзяржаўных нацыянальных ансамбляў, выставы. Але ўбачыць на сцэне выступленне прымы расійскага балета Святланы Захаравай мне ўдалося. 

На форуме я сустрэла шмат калег з розных краін і рэгіёнаў Расіі. За гады супрацоўніцтва мы сталі сапраўднымі сябрамі. Вялікае задавальненне і гордасць выклікае тая павага, якую дзеячы культуры з розных куткоў свету выказваюць Рэспубліцы Беларусь. Прадстаўнікі міністэрстваў культуры, розных арганізацый падыходзілі да нашага міністра і паціскалі яму руку, выражаючы павагу і імкненне ўмацоўваць дачыненні ў сферы культуры. 

Форум у Санкт-Пецярбургу — гэта больш чым пасяджэнні і круглыя сталы. Гэта жывая камунікацыя, новыя знаёмствы, новыя гарызонты. Сутыкнуўшыся ў кулуарах з Эмірам Кустурыцам, я сказала рэжысёру, што ў Беларусі любяць і чакаюць яго, і творца абяцаў вярнуцца. Менавіта ў гэтым і заключаецца паняцце “культурная дыпламатыя”. Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь надае вялікую ўвагу міжнароднаму культурнаму супрацоўніцтву, з кожным годам пашырае геаграфію і змест праектаў. Атмасфера форуму зарадзіла мяне станоўчымі эмоцыямі, якія захаваюцца ў памяці.